Projekt "Odmienna przeszłość, wspólna przyszłość. Dialog polsko-niemiecki w zjednoczonej Europie"
W dniach 13-18 maja 2013 r. studenci Dyplomacji Europejskiej wraz z opiekunami – dr hab. Katarzyną Gelles i dr Joanną Trajman przebywali na wyjeździe naukowo-studyjnym w Berlinie, którego celem była realizacja projektu pt. „Odmienna przeszłość, wspólna przyszłość. Dialog polsko-niemiecki w zjednoczonej Europie”, poświęconego wpływowi uwarunkowań historycznych i stereotypów na relacje polsko-niemieckie oraz możliwościom, barierom i wyzwaniom dialogu polsko-niemieckiego w kontekście polityki europejskiej.
Podkreślić należy, że o sukcesie powyższego przedsięwzięcia zadecydowało finansowe wsparcie Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży (Deutsch-Polnisches Jugendwerk).
Projekt składał się z trzech bloków tematycznych dotyczących stereotypów i komunikacji międzykulturowej, ponadto polityki europejskiej i stosunków polsko-niemieckich oraz organizacji i funkcjonowania polskiej dyplomacji w stolicy naszego zachodniego sąsiada.
W ramach pierwszego z nich odbyła się dyskusja na temat sposobu powstawania stereotypów, ich funkcji i roli w dialogu międzykulturowym z udziałem studentów uczelni partnerskiej – berlińskiego Uniwersytetu Humboldta, co umożliwiło spojrzenie na to zagadnienie z dwóch różnych perspektyw. Obie strony uczestniczyły także w seminarium oraz warsztatach poświęconych komunikowaniu polsko-niemieckiemu.
© Joanna Trajman
Problematyka zawarta w drugim bloku tematycznym koncentrowała się wokół znaczenia historii dla współczesnych relacji polsko-niemieckich oraz wspólnoty interesów w Unii Europejskiej. Historia może być zarówno obciążeniem, ale także płaszczyzną porozumienia, co znajduje odzwierciedlenie w polityce historycznej. Zwiedzanie miejsc pamięci i muzeów takich jak Gedenkstätte Berliner Mauer, DDR Museum, Haus der Wannseekonferenz, Topographie des Terrors, Denkmal für die ermordeten Juden Europas czy Jüdisches Museum to doskonała lekcja europejskich dziejów w różnych ich wymiarach. Wizyty w ośrodkach dokumentujących zbrodnie dwóch reżimów – nazistowskiego i komunistycznego, unaoczniły studentom problem „przezwyciężania podwójnej przeszłości”, stanowiły także przyczynek do dyskusji na temat podobieństw i różnic w polskiej i niemieckiej kulturze pamięci.
Ważnym punktem pobytu były również spotkania z pracownikami polskiego przedstawicielstwa dyplomatycznego w Berlinie oraz instytucji realizujących dyplomację kulturalną, mających tym samym istotny wkład we wspieranie i realizację dialogu polsko-niemieckiego. Wizyta w Ambasadzie RP oraz w Instytucie Polskim umożliwiła uczestnikom zapoznanie się z funkcjonowaniem i organizacją polskiej służby zagranicznej oraz rezultatami jej działalności w praktyce.
W Ambasadzie RP w Berlinie
© Joanna Trajman
Na szczególną uwagę zasługuje wysoka wartość merytoryczna oraz praktyczny wymiar tego rodzaju przedsięwzięć studyjnych. Ich uczestnicy mają bowiem okazję nie tylko zdobyć wiele praktycznych doświadczeń z zakresu stosunków polsko-niemieckich, ale także rozwinąć kompetencje międzykulturowe, zdolności postępowania w kontekście międzynarodowym, a szczególnie umiejętność pracy w grupie międzykulturowej i wyrażania swoich opinii w języku obcym. Współpraca i wymiana zdań pozwoliła polskim i niemieckim studentom dostrzec i docenić znaczenie dialogu międzykulturowego w procesie przełamywania barier i likwidowania uprzedzeń, uświadomiła również, że dzięki wzajemnemu poznaniu i zbliżeniu powstaną warunki do rozwoju trwałej współpracy na rzecz dialogu polsko-niemieckiego.
Niemiecki Bundestag
© Katarzyna Gelles
Joanna Trajman